KORYGOWANIE NIEPRAWIDŁOWEJ WYMOWY DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM.
KORYGOWANIE NIEPRAWIDŁOWEJ WYMOWY DZIECKA
W WIEKU PRZEDSZKOLNYM.
W przypadku mniej nasilonych wad wymowy rodzic oraz nauczyciel mogą sami korygować wymowę dziecka. Dlatego też w ramach indywidualnych lub grupowych zajęć z dzieckiem w domu czy w przedszkolu wskazane jest:
1) Stosowanie ćwiczeń usprawniających narządy artykulacyjne ( języka i warg).
2) Uczenie prawidłowej artykulacji głosek szumiących: sz, ż, cz, dż.
Ćwiczenia motoryki narządów mowy zaleca się przeprowadzać przed lustrem, przez ok. 5 minut, dwa-trzy razy dziennie.
Ćwiczenia języka:
1) Wysuwanie języka do przodu a następnie cofanie go w głąb jamy ustnej (usta szeroko otwarte).
2) Wysuwanie języka: język wąski i szeroki, kierowanie języka do kącików ust (w prawo i w lewo).
3) Unoszenie języka na górną wargę: język wąski i szeroki (usta szeroko otwarte. Ćwiczenia wykonujemy bez pomocy dolnej wargi.
4) Unoszenie języka za górne zęby i cofanie go do podniebienia miękkiego.
5) Wysuwanie języka w kierunku nosa, następnie do brody (jak najdalej).
6) Język dotyka wargi dolnej i górnej (usta szeroko otarte).
7) Wysuwanie języka na przemian do górnych i dolnych dziąseł (usta szeroko otwarte).
8) Oblizywanie warg ruchem okrężnym (usta szeroko otwarte).
9) Dotykanie czubkiem języka każdego zęba w górnej i dolnej szczęce.
10) Wykonywanie rulonika- język wysunięty, boki uniesione w linii środkowej (wzdłuż bruzdy języka tworzymy zagłębienie).
11) Układanie języka w kształt łyżeczki.
Ćwiczenia warg.
1) Szerokie otwieranie i zamykanie ust.
2) Dobitne wymawianie samogłosek: a-i-o-e-u-y, następnie par samogłosek: i-a, i-o, i-e, i-u, i-y (ruchy warg mocno zaznaczone).
3) Ściąganie warg razem, jak przy wymawianiu głoski u, następnie rozchylanie warg, jak przy wymawianiu głoski e.
4) Ściąganie warg mocniej niż przy wymawianiu głoski u, następnie przesuwanie ściągniętych warg w prawą stronę i w lewą stronę.
5) Nadymanie policzków, wargi zwarte (można też wprowadzić nadmuchiwanie balonków).
6) Wciąganie policzków do jamy ustnej- wargi tworzą zajęczy pyszczek.
7) Cmokanie przy dowolnym układzie ust. Następnie cmokać przy wysuniętych i zaokrąglonych wargach, po czym przejść do gwizdania.
8) Masowanie warg: chwycić wargi w palce obu rąk(wskazujący i kciuk) i lekko rozciągać do przodu. Następnie przesuwać wargi palcami w prawą i w lewą stronę.
Ćwiczenia oddechowe.
1) Nadmuchiwanie balonika lub zabawki gumowej.
2) Wydmuchiwanie baniek mydlanych.
3) Dmuchanie na piłeczkę pingpongową.
4) Gra na organkach, fujarce, trąbce itp.
5) Przesuwanie papierków przez słomkę.
Ćwiczenia prawidłowej artykulacji głoski „sz”.
Aby uzyskać prawidłową artykulację głoski „sz”, należy dziecku polecić „unieść język za górne zęby na wałek dziąsłowy, zęby zewrzeć, wargi lekko wysunąć do przodu” (w lustrze pokazać układ języka i warg).W takim układzie polecamy dziecku wymawiać „szszszsz…” (tak jak szumi wiatr w lesie).
Następnie polecamy dmuchać „szszsz…” na skrawek papieru, na watę, na płomień świecy itp.
Po prawidłowym opanowaniu „sz” w izolacji, łączymy tę głoskę z samogłoskami: sza, szo, szu, sze, szy.
Następnie dzielimy słowa na sylaby: sza-lik, sza-chy itd. Jeżeli dziecko poprawnie wypowiada słowa, likwidujemy podział na sylaby.
Dalej uczymy wymawiać słowa:
1) z sz” w śródgłosie( kasza, pasza, daszek, uszy…)
2) z „sz” na końcu słowa (tusz, plusz, kapelusz…)
3) z „sz” przed spółgłoskami(szkoła, szpital, szklanka…)
4) z „sz” przed spółgłoskami w śródgłosie (poduszka, gruszka…).
W ten sposób ćwiczymy artykulację głosek: ż, cz, dż -to samo miejsce artykulacji (ż, dż na końcu słowa tracą dźwięczność).
Opracowała : Maria Misztal n/p książki G. Demel ”Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola.”